Infrastruktura

Gdzie zaczyna sie historia infrastruktury? Pierwsze co przychodzi na myśl to drogi z czasów starożytnego Rzymu budowane przez legionowych żołnierzy. Trudno rozsądzić skąd się zabrał pomysł budowania tak solidnych dróg, że w zasadzie przetrwały do dziś. W antycznej Grecji za drogi po prostu stanowiły wydeptane ścieżki. Być może budowa dróg to był sposób na utylizację ogromnej siły roboczej w legionach. Wiadomo, że jak żołnierze nie mają co robić, to im przychodzą głupie myśli do głowy, a ile można mieczem machać. Jednak przyglądając się bliżej Rzymowi można zobaczyć o wiele więcej elementów infrastruktury jaką była sieć akweduktów, sieć publicznych łaźni, publiczne kolosea czy poczta. Ciekawe jest to, że po upadku cesarstwa zachodniego, przez całe średniowiecze praktycznie nie dbano o infrastrukturę. Drogi znowu stanowiły udeptane ścieżki, wodę się przynosiło z rzeki, a za kolosea robili obwoźni grajkowie.

W obecnych czasach zdecydowanie wróciliśmy do koncepcji publicznej infrastruktury i znacznie ją rozszerzono. Sieć drogowa, sieć kolejowa, sieć elektryczna, sieć gazowa, wodna, ściekowa, pocztowa. Ciekawe, że nawet obecny system pieniężny może być uznawany za infrastrukturę. Tym zresztą nie wprost uzasadniano bailout banków.

Pojawiają się oczywiście wątpliwości. Co może być infrastrukturą publiczną, a co jest tym jednym krokiem za daleko, który przynosi więcej szkody jak pożytku. Ja wiem, że AKAPy chcą, żeby nawet rzeka była prywatna o drodze nawet nie wspominając, ale jakiś pragmatyzm trzeba zachowywać. Drogi, tory, rzeki, przestrzeń powietrzna, to wszytko moim zdaniem jest okay, ale poczta czy telefonia już gorzej.

O tym, że poczta jest zaliczana do infrastruktury świadczy obowiązek nakładany na operatora pocztowego nakazujący doręczanie listów do każdego adresu. Jak ktoś mieszka w dalekiej głuszy, albo na zboczu góry w Bieszczadach to listonosz ma obowiązek dostarczyć mu list. Ponoć ma to związek z doręczaniem wezwań sądowych, policyjnych etc, ale umówmy się.. To powinien być problem sądu, a nie poczty. Wskutek tego obowiązku poczta ma wyłączność na dostarczanie listów do 50 gram i robi to po znacznie wyższej cenie niż prywatni operatorzy, którzy to listów dolepiają metalowe płytki. Przy okazji - dokonał sie znaczny postęp - zamiast płytek mam teraz dolepiane do listów papierowe notatniki :D

Telefonia jest taką samą infrastrukturą jak poczta - dyskusyjną. I nie było by nic dyskusyjnego w tym, gdyby nie publiczny nakaz utrzymywania przez prywatne firmy starej kablowej infrastruktury. Okazuje się, że publiczne usługi działają na infrastrukturze kablowej, do których muszą mieć wszyscy dostęp "w przystępnej cenie". Jak to zrobić? Amerykański operator AT&T domaga się całkowitego zaniechania przymusu utrzymywania infrastruktury. Ma oczywiście w tym wiele racji. Nie dość, ze ponosi ogromne koszty rozwoju sieci bezprzewodowej i szeroko pasmowej, to jeszcze musi utrzymywać przestarzałą infrastrukturę.

Klient amerykański wszystko zapłaci, a płaci coraz więcej, gdyż koszt utrzymania kabli rozkłada się na coraz mniejszą ilość ich użytkowników. A każdy farmer w Wisconsin telefon musi mieć i to za kilka dolarów.

Problem jest o tyle poważny, że w spółki typu utilities, a za takie się uważa telekomy, są zainwestowane fundusze emerytalne.

Świat się dziś kręci trochę szybciej niż za cezarów. W Polsce kiedyś telekomunikacja polska chciała, żeby ich budki telefoniczne na wsiach były dotowane, bo budują tym samym infrastrukturę na mało zaludnionych terenach. Kilka lat minęło i rolnicy mieli już komórki.

Dziś państwo buduje sieć szerokopasmowego internetu na wsiach. Obawiam się że jak już zbuduje to nie będzie potrzebna, gdyż na każdej gminie będzie prywatny nadajnik do satelitarnej obsługi internetu, a kable będą tak samo bezużyteczne ja dzisiejsze miedziane.

PS. chyba najbardziej pożyteczna nowożytna infrastruktura publiczna to GPS, która trafiła się nam jak ślepej kurze ziarno ;)